Waarden die het gebied uniek maken
Alles van waarde is weerloos
Het Landgoedstation Driebergen-Zeist ligt in de monumentale landgoederenzone van de Stichtse Lustwarande. Een gebied met grote landschappelijke waarde en een rijke biodiversiteit. Het is niet alleen een openbaar vervoer knooppunt, maar ook een ecologisch knooppunt voor planten en dieren tussen de Utrechtse Heuvelrug en het Kromme Rijngebied.
Zorgen over bouwplannen, proces en motieven
Als burgercoalitie maken wij ons zorgen over de bouwplannen van de gemeenten Zeist en Utrechtse Heuvelrug. Die plannen leiden tot grote, onomkeerbare ingrepen in het landschap en schade aan de natuur. Er gaat een woonkern verrijzen die past bij de gemeenten als Utrecht en Amsterdam, maar niet bij de Stichtse Lustwarande.
De gemeentelijke plannen zijn gericht op de korte termijn en sterk gedreven door bestuurlijke motieven. De waarden van natuur, landschap en lokale gemeenschap raken ondergesneeuwd.
Het beste plan
Wij hebben daarom als doel samen te komen tot een gedragen plan voor een Landgoedstation en haar omgeving, dat recht doet aan de unieke kwaliteiten van het gebied.
Een plan als voorbeeld van een woonomgeving waarin de mens in harmonie is met natuur en landschap. En de weg daar naar toe is er een van samenwerken, co-creatie én met respect voor de vele belangen die er zijn.
Een valuecase in plaats van een businesscase.
Waardevolle inzichten
- In het denken over oplossingen voor deze bouwopgaven staat voor ons in dit waardevolle gebied de waarde van natuur, mens en landschap wél centraal.
- Onze burgercoalitie vindt op basis van onderzoeken dat in dit kwetsbare gebied een woningbouwplan voor 2.000 woningen niet te verenigen is met natuur- en cultuurhistorische waarden.
- Wij zijn van mening dat grootschalige woningbouw de draagkracht van natuur en landschap hier ver te boven gaat.
- Het karakter van de Stichtse Lustwarande, hét visitekaartje van dit gebied komt zo in gevaar!
- De belangen van het gebied, lijken door de gemeentes nog niet goed in kaart gebracht.
- Het gebied is in de afgelopen jaren als gevolg van de bouwwerkzaamheden aan spoor en station al drastisch op de schop gegaan met grote verstoringen voor de natuur én lokale bevolking/ondernemers tot gevolg.
Waarde van de natuur voorop
- Het Stationsgebied Driebergen-Zeist is ingebed in een gebied met hoge natuurwaarden, onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland (NNN) en de Stichtse Lustwarande.
- Ecologische verbindingen voor dieren worden al bedreigd. Het is de vraag of het gebied nóg meer schade wel aan kan.
- Gedegen onderzoek, kennis en expertise zijn daarom cruciaal als bouwsteen voor het beste plan.
- Experts en burgers benadrukken het belang van de natuur als uitgangspunt, niet als sluitstuk van de planvorming.
- Er valt veel te zeggen voor versterking van de natuur: Uit onderzoek blijkt dat investeringen in natuurkwaliteit juist geld en gezondheid voor mensen op leveren (1 euro levert 8 euro op), niks doen is duurkoop op de lange termijn.
- Wij stellen: draai de aanpak om en laat de natuurwaarden bepalen welk aantal woningen hier passend is.
Waardecreatie door inbreng van Burgers & Belangengroepen
- Burgers en belangenorganisaties voelen zich niet gehoord in het participatieproces vanuit de gemeente Zeist en gemeente Utrechtse Heuvelrug. Dit proces wordt ervaren als ondoorzichtig, te kort, te snel en ’top-down’ gestuurd. Vragen zonder te luisteren of feedback op wat je aandraagt. Ook potentiële nieuwe bewoners uiten dit.
- Het gebied bestaat uit een kleine maar hechte gemeenschap van bewoners. Ze verkeren al jaren (sinds 2022) in grote onzekerheid, of hun huis en tuin nog wel mogen blijven staan.
- Eind 2024 is er voorkeursrecht gevestigd op een groot aantal grondposities in het gebied, met grote inperking van rechten en flexibiliteit.
- De schaal van de woningbouw (genoemde minimum 2.000 woningen) wordt door velen als té groot beschouwd voor het gebied met mogelijk lage kwaliteit/geen variatie tot gevolg.
- Er is behoefte aan méér transparantie, duidelijkheid, echte dialoog en een gelijkwaardige positie voor de natuur en burgers in het proces.
- Burgercoalitie Landgoedstation Driebergen-Zeist probeert de stem van de natuur én bewoners te versterken, door draagvlak te creëren en kennis aan te bieden.
- Juist door samen te werken kunnen we écht het beste plan maken, waarmee we het voor iedereen nog mooier kunnen maken.
En andere belangen? Bijvoorbeeld die van de economie, sociale cohesie en bereikbaarheid
- In het gebied zijn tal van ondernemers actief; de schaal van de woningbouw (genoemde minimum 2.000 woningen) en de impact hiervan op ondernemers is nog zeer onduidelijk.
- Ook kan gebiedsontwikkeling ondernemers kansen bieden, door centrale liggen en (OV)bereikbaarheid.
- De gemeentes hebben zeer beperkt eigen grondposities, en de afhankelijkheid van grondbezitters is daarmee groot. Om regie te verkrijgen is inmiddels een voorkeursrecht gevestigd op grote delen van het gebied: een claim op de huidige grondeigenaren, waarvan zeker is dat dit minimaal jaren zal duren voordat er duidelijkheid is.
- Wij pleiten voor een lage autodichtheid en stimuleren duurzame vormen van mobiliteit, zoals lopen, fietsen en openbaar vervoer.
- Voldoende voorzieningen, parkeergelegenheid en ontsluiting zijn cruciaal voor de leefbaarheid en ondernemers, maar ook deze impact is nog onduidelijk.
- Al deze aspecten vallen onder ‘brede welvaart‘
Haastige spoed, zelden goed
- Gemeentes willen haast maken: de planning van het project baart zorgen. Er is onvoldoende tijd voor zorgvuldige participatie, onderzoek en het ontwikkelen van alternatieven.
- Er zijn al veel klachten, beloftes worden niet nagekomen en dit proces verloopt niet goed, met vertragingen en weerstand tot gevolg.
- Ontwerpers zijn voortvarend aan de slag en zien de opdracht als een puzzel op een blanco speelbord. Mooie gedetailleerde plaatjes zorgen voor framing en creëren tegengestelde belangen.
- Juridische aspecten, zoals de Omgevingswet, voorkeursrecht, uitdaagrecht en stikstof, spelen een rol en vereisen verdere analyse.
- Onze burgercoalitie pleit voor participatie middels co-creatie, met voldoende duidelijkheid voor de omgeving, om zo een zorgvuldig proces te organiseren met een groene stroom in plaats van een rode stroom.
Lees meer over de bijzondere waardes van dit gebied in het uitgebreide visiedocument voor ons plan
Doel: Het beste plan voor mens, landschap en natuur
Burgercoalitie Stationsgebied Driebergen – Zeist zet zich in voor een duurzame en toekomstbestendige ontwikkeling van het Stationsgebied.
Wij creëren maatschappelijke meerwaarde door de inzet van gebiedskennis, we analyseren bronnen, organiseren co-creatie en streven naar een evenwicht tussen natuur, landschap en leefbaarheid.